Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada Pentagon yakınlarında büyük bir patlama olduğunu gösteren sahte bir görüntünün paylaşılmasının ardından ABD borsasında kısa süreli bir düşüş yaşanmıştı.
Aralarında doğrulanmış hesapların da bulunduğu bir dizi sosyal medya hesabının bu sahte resmi paylaşarak kafa karışıklığı yaratmasının ardından yapay zekâ tarafından oluşturulmuş görüntülerin nasıl tespit edileceği önem kazandı.
SAHTE GÖRÜNTÜLERİN TESPİTİ ÖNEM KAZANIYOR
Geçtiğimiz günlerde Pentagon yakınlarında ciddi bir patlama olduğunu dair sahte bir görüntü servis edildi.
Yetkililer tarafından böyle bir olayın olmadığına dair açıklama yapılsa da aralarında doğrulanmış hesapların da olduğu birçok kullanıcının söz konusu görüntüyü paylaşması binlerce etkileşim almıştı.
Görüntünün yapay zekâ ile hazırlanmış olduğu belli olduktan sonra yapay zekâ ile hazırlanan sahte görüntülerin nasıl tespit edileceğine yönelik önem de giderek arttı.
Sahte görüntülerin nasıl doğrulanacağına ilişkinse çevrim içi haber doğrulama grubu Bellingcat’ten Nick Waters, söz konusu görüntü üzerinden bazı önemli noktalara dikkat çekti.
BİRİNCİ ELDEN TANIK ÖNEMLİ
Nick Waters’ın sosyal medya hesabından, “Özellikle ilk dikkat çekilecek nokta Pentagon gibi yoğun bir bölgede olayı doğrulayacak birinci elden tanık olmaması, böyle bir olayın inandırıcı bir sahtesini oluşturmayı imkânsız kılıyor.” yorumunu yaptı.
Waters, Binanın kendisi Pentagon’dan belirgin şekilde farklı görünüyor. Bu, iki görüntüyü karşılaştırmak için Google Street View gibi araçlar kullanılarak kolayca doğrulanabilir. Garip görünümlü lamba direği ve kaldırımdan çıkıntı yapan siyah direk gibi diğer ayrıntılar da görüntünün göründüğü gibi olmadığının bir başka göstergesi. Yapay zekâ, rastgele eserler ortaya koymadan mekânları yeniden yaratmakta hâlâ zorlanıyor.” dedi.
SAHTE GÖRÜNTÜLER NASIL TESPİT EDİLİR?
Midjourney, Dall-e 2 ve Stable Diffusion gibi gerçeğe yakın görüntüler oluşturabilen birçok yapay zekâ aracı bulunuyor. Bu araçlar büyük hacimli gerçek görüntülere bakılarak eğitilse de eğitim verileri eksik olduğunda, boşlukları kendi yorumlarıyla dolduruyor.
Bu da insanların fazladan uzuvlara sahip olmasına ve nesnelerin çevreleriyle birlikte şekil değiştirmesine neden olabiliyor.
FBI’dan deepfake uyarısı: “Rusya ve Çin siber operasyonlar için kullanabilir”
İnternette bir son dakika haberini gösterdiği iddia edilen görüntüleri gördüğünüzde, aşağıdakileri aklınızda tutmanızda fayda var.
- Büyük bir patlama veya büyük bir olay söz konusu olduğunda, farklı insanlardan ve farklı açılardan gelen görüntüleri bekleyin.
- Kullanıcı hesabının gönderi geçmişine bakın. Bulundukları yer ile olayın gerçekleştiği yer uyuşuyor mu? Kimleri takip ettiklerine ve onları kimlerin takip ettiğine bakın. Onlara ulaşabilir ya da onlarla konuşabilir misiniz?
- Açık kaynak istihbarat araçlarını kullanın. Google Görseller ve TinEye gibi tersine görsel arama araçları bir görseli yüklemenize ve ilk olarak nerede ve ne zaman kullanıldığını belirlemenize olanak tanıyabilir. Bir olayın gerçekleştiğini doğrulamak için kamuya açık canlı trafik kamerası görüntülerine bakmak gibi kullanabileceğiniz başka araçlar da vardır.
- Görüntüyü ve çevresini analiz edin. İddia edilen olayın nerede veya ne zaman gerçekleşmiş olabileceğini belirlemenize yardımcı olması için görüntüde yakındaki önemli noktalar, yol işaretleri ve hatta hava koşulları gibi ipuçlarını arayın.
- Eller, gözler ve duruş. İnsan görüntüleriyle uğraşırken gözlerine, ellerine ve genel duruşlarına özellikle dikkat edin. Derin sahte olarak bilinen insanları taklit eden yapay zekâ tarafından üretilen videolar, çoğu eğitim veri setinde gözleri kapalı yüzler bulunmadığından, göz kırpma konusunda sorun yaşama eğilimindedir. Nesneleri doğru şekilde kavramayan eller veya doğal olmayan şekilde bükülmüş görünen uzuvlar da sahtelerin tespit edilmesine yardımcı olabilir.
