Akademik rekorlar, nice dereceler, profesörlerden övgüler… Görüşmeden görüşmeye gitse de ‘biz sizi arayacağız’cıların hışmına uğrayan, kimsenin ona kendisini kanıtlama fırsatı vermediği, 2015 yılında California State Polytechnic University’den mezun olduktan sonra herhangi bir iş bulamayan kör birinin yani Naveen James’in siber güvenlik hikayesi…
James iş arama macerasını şöyle özetliyor:“Özgeçmişime bakıp çağırdıkları için birçok görüşmeye gittim. Ancak içeri girdiğim andan itibaren bana temkinli yaklaştıklarını hissedebiliyordum. Belki de benim gibi bir çalışanın bu işi nasıl yapabileceğini merak ediyorlardı. Sorun yaşamayacağım bir işim olsun istemiştim. İnancımı kaybetmiştim.”
Hindistan’da doğan James, PHPV (Persistent Hyperplastic Primary Vitreous) adı verilen ender rastlanan bir hastalıkla doğdu. Sol gözü görmeyen James’in sağ gözü de çok kısıtlı bir görüşe sahip. Durumunu ise şu sözlerle anlatıyor James, “Diyelim bir gazetenin resmini çektim ve gözüme iyice yaklaştırdım. Manşetleri görebiliyorum. Herhangi bir sıkıntı yok. Ancak onun haricindeki hiçbir şeyi okuyamıyorum.”
Böylesine bir engel iş bulma konusunda bazı zorluklar yaşatabilir. Bu durum da aslında Körler için Ulusal Endüstri’nin (National Industries for the Blind) (NIB) duyurduğu, savaş gazileri, körler veya görme bozukluğu yaşayan insanlar için kurulmuş olan, işverenler ve engellerini aşmak isteyenleri bir araya getiren, onlara iş istihdam eden yeni oluşum ‘NSITE’in tam olarak kuruluş amacı.
Uzun yıllardır kar amacı gütmeden faaliyet yürüten NIB, görme bozukluğu yaşayan bireylere kendi iş gücü programı aracılığıyla iş eğitimi ve istihdam konusunda yardımcı oluyor. Tabii NIB’nin çabaları temel olarak hükümet programlarına veya sözleşmelerine bağlı. Ancak NIB’den kopup ayrı bir birim haline gelen NSITE, hizmetlerini genişletti ve özel sektörde görme duyusunda bozukluğu olan insanlar için işgücü geliştirme fırsatları oluşturmaya odaklanabildi. Bu sayede NSITE, siber güvenlik, bankacılık ve enerji gibi sektörlerde birçok özel kuruluşla iş istihdamı için görüşmeye başladı.
Çiçekli elbiseler giyen bir hacker: Maddie Stone’un hikayesi (2)
Görme kaybı olan insanlar için kar amacı gütmeyen diğer bir kuruluş olan Amerikan Körler Vakfı (The American Foundation for the Blind (AFB), Amerika Birleşik Devletleri’nde görme kaybı yaşayan yaklaşık 25 milyon insanın var olduğunu söylüyor. NSITE başkanı Jonathan Lucus ise bu insanların yüzde 70’inin herhangi bir iş sahibi olmadığını söylüyor. Bir yandan da siber güvenlik gibi birçok sektörde yetenekli çalışan arayışı sürer.
NSITE başkanı olmasının yanı sıra NIB’nin işgücü geliştirmesinden sorumlu kıdemli müdürü Lucus, “Şirketlerini, işverenlerin veya insan kaynakları yöneticilerinin algılarına yerleşmiş olan yanlış kanılar veya ön yargılar nedeniyle her ne kadar yetenekli olsalar da bu insanlar işe alınmıyor” diyerek görme kaybı olan bireylerin işsizlik sorununu açıklıyor. AFB’de program sorumlusu olarak çalışan Megan Aragon da Lucus’un söylediklerine ek olarak çalışanların bile bu at gözlüğü ile engelli bireylere yaklaştığını söylüyor.
ENGELLERİ AŞMASI GEREKEN BAŞKALARI
NSITE’nin ‘kalpleri ve düşünceleri’ değiştirmek için kurulduğunu söyleyen Lucus, “Henüz iş bulamayan kör veya görme engelli büyük bir kesimi işe almanın şirketler için stratejik bir avantajı olduğunu anlamalarına yardımcı olmak için kuruldu. İşgücüne farklı yetenekleri olan ve farklı düşünce tarzları getiren büyük problem çözücü aslında bu bireyler. Sizce kimin engellerini aşması gerekiyor?” diyor. Bu sebeple de büyük bir kesimin var olan yeteneklerini, iş verenlerin çalıştırmak istediği pozisyonlara yerleştirmek için bu kanalı kullandıklarını da belirtiyor.
Resmi olarak Ocak ayında hayatına başlayan NSITE, işveren ve çalışan için bulut tabanlı bir yetenek yönetimi sistemi, geçici hizmetler, dış kaynak hizmetleri, erişilebilirlik, konaklama ve danışmanlık desteği dahil olmak üzere çok sayıda hizmet sunuyor. Aynı zamanda NSITE, ön eğitim ve sertifika programlarıyla yetenekli adayların yapmak istedikleri işi daha kolay bulmalarına yardımcı oluyor.
NSITE’nin çeşitli yetenekleri bulduğunu, o yetenekleri yetiştirdiğini ve uygun işe yerleştirdiğini daha sonrasında da yerleştirme sonrası destek sağladığını söyleyen Lucus, “Şirketler birini işe aldıktan sonra arkalarını dönüp gitmiyor; şirket yöneticilerinin, iletişim kaynakları yöneticilerinin ve işe aldıkları yeni çalışanların rollerinde başarılı olmasını sağlamak için çaba sarf ediyoruz” diyor.
Adaylarını çeşitli iş kollarına yerleştirmeye çalışan NSITE, bilgi güvenliği alanına özel bir vurgu yapıyor. Lucus, “Bu yılki temel motivasyonumuzu siber güvenlik sektörü oluşturuyor. Bunun nedeni ise merkezi Virginia’da bulunan kurumumuzun etrafında birçok siber güvenlik firması olması” diyerek konuya açıklık getiriyor.
James ise NIB’nin iş ilanı aracılığıyla federal hükümetin AbilityOne programı kapsamında engelli bireylerin en çok istihdam edildiği Global Connections to Employment’da (GCE) işini buldu. Birçok alanda istihdam sağlayan GCE, ABD’de yaklaşık 1.800 kişiyi istihdam ediyor.
TEKNOLOJİ ENGELLERİ KALDIRIYOR
James, Ocak 2020’den beri GCE’nin Kaliforniya şubesinde kalite güvence uzmanı olarak çalışıyor. Ancak James’in yetenekleri bununla sınırlı değil. James aynı zamanda siber güvenlikte de çalışıyor. Görme engelliler için tasarlanan, bilgisayar ekranındaki yazıları kabartma yazıya çevirip okuma rahatlığı sağlayan ‘braille ekran’ aracılığıyla kodları okuyabiliyor ve hataları düzeltebiliyor. NIB ve NSITE gibi kuruluşlar da sınırlı görüşe sahip olan insanlar için ekran büyütme yazılımı gibi teknolojileri halihazırda kullanıyor. Bu konuyla ilgili Lucus, “Teknolojiyle birlikte herhangi bir insanımız herhangi bir işte mükemmel düzeyde çalışabilir” ifadelerini kullanıyor. Bu tarz teknolojilerin nasıl yardımcı olabileceğinin daha iyi anlaşılması, işverenlerin görme engelli bireylerin çalışma etkinliği hakkında sahip olduğu ön yargılarını bile ortadan kaldırabilir.
AFB’de çalışan görme engelli Darren Burton ise, “Ön yargılar her zaman istihdamın önünde bir engeldir. İşverenler, bilgisayar kullanan kör bir kişiyi gördüklerine aklını kaçırabilir. Sektörden bağımsız olarak çok sayıda işveren, ekran okuyucuların ve diğer dijital araçların bize neredeyse her sektörde çalışma yeteneğini sağladığını bilmiyor. Ancak görme kaybı yaşayanlar olarak bu araçları ne kadar iyi kullanabildiğimiz fark edilince ön yargılar da hızla ortadan kaybolmaya başlayacak” diyerek ekliyor.
GCE’de işe alındıktan sonra bile NIB’nin çokça yardımcı olduğunu söyleyen James, NIB’nin çalışma ortamının ve tüm düzenlemelerin diğer çalışanlarla eşit olmalarını sağladığını ifade ediyor.
Hindistan’daki yıllarında bilgisayar ortamında gezinmenin bir hayal olarak durduğunu söyleyen James, okul ödevlerini yapmak için Braille daktilo kullanıyormuş. O zamanlar tek hayali sosyal hizmet uzmanı olabilmek olduğunu söyleyen James lise son sınıfta ABD’ye taşındığını ve bilgisayarları körler için erişilebilir kılan teknolojiyle tanıştığında keşfettiği yepyeni dünyadan heyecan duyduğunu ifade ediyor. Kariyerindeki sonraki basamakları ise bilgisayarı keşfederek yola çıkmış. Şimdi ise rüya gibi bir işe girdiğini büyük bir heyecanla dile getiren James, “Burada çalışmaktan çok mutluyum ve NIB’nin harika bir iş başardığını düşünüyorum” diyor. NSITE girişiminin tam randımanla çalışmaya başladığında ise daha da iyi olacağını ekliyor.
