Huawei’yi yeni nesil 5G ağından dışlama konusunda ısrarını sürdüren ABD’ye en yakın müttefikinden darbe geldi. İngiltere’nin Çin teknoloji devine 5G mobil ağlarında sınırlı bir rol vereceğini açıklaması, Beyaz Saray’da şok etkisi yarattı. ABD Huawei’ye verilen sınırlı iznin güvenli hiçbir tarafının bulunmadığını belirtirken, bazı kesimler durumu, soğuk savaş dönemindeki Sovyet düşmanlığına benzetiyor.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın Çin cep telefonu devi Huawei’e İngiltere’nin 5G mobil ağında sınırlı bir yer vermesi, ABD’nin Çin telekomünikasyon devini Batı’nın yeni nesil haberleşme ağından dışlamaya yönelik girişimlerine meydan okuma olarak değerlendirildi.
İngiltere’nin Brexit arifesinde, en yakın müttefikine Çin için meydan okuyan Johnson, Huawei gibi yüksek riskli tedarikçilerin ‘5G ağının ulusal güvenlikle ilgili olmayan kısımlarında yer almasına izin verilmesine karar verdi.
Bu şekildeki riskli şirketlerin katılımı, yüzde 35 ile sınırlı olacak ve verilerin işlendiği hassas bölümlerden hariç tutulacaklar, ayrıca nükleer tesisler ve askeri üsler gibi tüm kritik ağlara ve lokasyonlara girişleri yasak olacak. ABD’nin Huawei’in bu yolla Batı’daki sırları çalabileceğine ilişkin endişelerinin net bir şekilde reddedilmiş olması, eski bir Çin Halk Kurtuluş Ordusu mühendisi tarafından 1987 yılında kurulan Huawei tarafından memnuniyetle karşılanırken Trump yönetiminde şok etkisi yarattı.
Kazakistan’ın 5G yolu, Çin’in Uygur politikasından mı geçiyor?
Kararın basına açıklanmasından kısa bir süre sonra Johnson ve Trump telefonda görüştüler. İngiltere hükümeti tarafından yapılan açıklamada “Başbakan, sektörü çeşitlendirmek ve az sayıda şirketin hakimiyetini kırmak için birlikte hareket eden benzer düşünceleri paylaşan ülkelerin öneminin altını çizdi”
YENİ TİCARET SÖZLEŞMESİNİ ZORA SOKACAK
Görüşmeden önce açıklama yapan Trump yönetiminden bir yetkili, “Güvenilir olmayan tedarikçilerin 5G ağının herhangi bir bölümünü kontrol etmesinin güvenli olan hiçbir yolu bulunmamaktadır. Güvenilmeyen tedarikçilerin parçalarının 5G ağlarından dışlandığı bir ortamda İngiltere ile çalışmayı dört gözle bekliyoruz.”
Cumhuriyetçilerin güçlü isimlerinden Senatör Lindsey Graham, “Bu durum, İngiltere’nin 31 Ocak’ta Avrupa Birliği’nden çıkmasından sonra yeni bir ticaret sözleşmesi imzalanmasını büyük ölçüde zorlaştıracak” diyerek İngiltere’nin kararını eleştirdi.
Kimliğinin açıklanmasını istemeyen bir İngiliz yetkili, Huawei’i dışlamanın 5G’yi geciktireceğini ve tüketicilere pahalıya mal olacağını söyledi. 5G’nin çok daha yüksek olan veri hızı ve artan kapasitesi, onu çok sayıda sektörün mihenk taşı ve ekonomik büyümenin itici gücü haline getirecek. Bazı kesimler, durumu soğuk savaş dönemindeki Sovyet düşmanlığına benzetirken, ABD 5G hâkimiyetinin, Çin’in 21. Yüzyılın jeopolitik şekillenmesini belirleyebilecek teknolojik üstünlüğüne doğru giden bir kilometre taşı olmasından endişe ediyor.
Ancak Çin’in Avrupa’daki yatırımı, ticareti ve bankacılığının merkezi konumunda olan İngiltere, Washington ile on yıllardır süren ve en büyük anlaşmazlıklardan biri olan bu konuda Pekin’in tarafını tuttu.
Kazakistan’ın 5G yolu, Çin’in Uygur politikasından mı geçiyor?
Huawei’in 5G teknolojisinin kullanıp kullanmama noktasında karar vermek durumunda olan Kanada ise İngiltere’nin kararını incelediklerini ifade etti.
Yakın zamana kadar Beyaz Saray Güvenlik Konseyi kıdemli direktör olarak görev yapan Tim Morrison, ise şunları söyledi: “Huawei’in ağınızın herhangi bir bölümünde olmasına izin verirseniz, bu ağınızın her bölümünde olmasına izin vermeniz anlamına gelir”
Huawei Başkan yardımcısı Victor Zhang ise habercilere yaptığı açıklamada “Kanıta dayalı bu karar, geleceğe uygun daha gelişmiş, daha güvenli ve daha uygun maliyetli bir telekomünikasyon alt yapısına yol açacaktır ”dedi.
