Online platformlarda kullanıcıların adımlarının izlenmesi internette insanların kendilerini en savunmasız hissettiği konulardan biri. İnternette iz bırakmadan yol almayı tümüyle mümkün kılan bir çözüm yok. Ancak internette tamamen olmasa da görünmez olmanın birtakım yolları bulunmakta. İnternette dolaşırken ayak izimi nasıl yok edebilirim? diye soranlar için VPN kullanmaktan tarama geçmişini silmeye kadar bu seçeneklerden öne çıkanları sizler için derledik:
Gizli pencere kullanın!
Incognito mode olarak bilinen gizlilik modu internet kullanıcılarına tarayıcı vasıtasıyla sunulan bir gizlilik özelliği. Chrome’da incognito penceresi, Firefox ve Safari’de ‘özel’ pencere olarak adlandırılan bu özellik sanal dünyada mümkün olduğunca az dijital ayak izi bırakmanın en kolay yolu. Bu özellik aktifleştirildiğinde o sekmede yaptığınız hiçbir işlem kaydedilmiyor. Yaptığınız herhangi bir arama ve cookie (çerez) de hafızaya alınmıyor. Ancak bu durumun bazı istisnaları da var. Örneğin Google, Amazon, facebook gibi sitelerdeki hesaplarınıza giriş yapmış durumdaysanız, gizli modda olup olmadığınıza bakılmaksızın yaptığınız işlemler kaydedilir. İnternet sağlayıcınızın ya da işvereninizin gizli modda işlem yapıyor olmanıza rağmen internet geçmişinizi görme imkanı bulunuyor. Firefox’ta bu özelliği aktifleştirmek istediğinizde Windows kullanıcısıysanız Shift+Ctrl+P, Mac kullanıcısıysanız Shift+Cmd+P komutunu kullanmanız yeterli. Diğer tarayıcılar için komutlar ise Shift+Ctrl+N (Windows) ve Shift+Cmd+N (Mac).
Ey Google, sen mi büyüksün ben mi? Google hesabınız üzerinde kontrolü yeniden ele geçirin!
VPN kullanın!
Daha çok, başka bir ülkeden internet erişimi sağlıyormuş gibi görünmeyi sağlamak için kullanılan VPN internetteki izlerinizi silmenin bir yolu olarak da kullanılıyor. Incognito modu çevrimiçi yaptıklarınızı yerel bilgisayarınızdaki tarayıcınızdan gizlemenize olanak verirken, VPN bunu diğer herkesten özellikle de internet sağlayıcınızdan saklamanıza imkan tanır. Incognito özelliği için yapılan uyarı, VPN için de geçerli. Twitter ve Facebook gibi platformlara giriş yaptıysanız, VPN olup olmadığına bakılmaksızın işlemleriniz kayıt altına alınmaya devam eder.
Tarayıcı geçmişiniz silin!
İzinizi kaybetmenin en basit ve komplike olmayan yollarından biri de sık sık tarama geçmişinizi silmek. Mac’te bu işlemi yapmak için Safari’de önce Geçmiş’i, ardından Geçmişi Temizle’yi seçin. Daha sonra açılan iletişim kutusu tarayıcınızın belleğini son bir saat, son bir gün, son iki gün veya tüm zamanların verisini silmenize olanak tanır. Microsoft Edge’de, tarayıcı arayüzünün sağ üst köşesindeki üç noktayı tıklayın, ardından Geçmiş ve Tarama Geçmişini Temizle’yi seçin. Aynı şekilde verilerinizi son bir saat, son bir gün, son hafta veya son dört hafta için silebilirsiniz. Her şeyi silmek de mümkün.
Firefox’a gelince, sağ üst köşedeki üç çizgiyi ve ardından Tercihler tıklanarak tarama geçmişini silme seçeneğine ulaşmak mümkün. Gizlilik ve Güvenlik’i ve ardından Geçmişi Temizle’yi tıklayın. Yine karşınıza zaman aralıkları çıkacak. Firefox ayrıca gizli modu kullanıp kullanmadığınıza bakılmaksızın tarama geçmişinizin kaydını hiç tutmama seçeneği de sunar.
Chrome’da, yine sağ üst köşedeki üç noktayı tıklayarak geçmişi silmeniz mümkün. Önce tarayıcı menüsünü açın ve ardından Ayarlar’ı tıklayın. Tarama verilerini temizle’yi tıkladığınızda, tarama geçmişinizi ve çerezler gibi diğer verileri silme seçeneğiniz bulunuyor. Seçebileceğiniz zaman aralığı 24 saatten tüm zamanlara kadar değişiyor.
Google ve Chrome söz konusu olunca ise iş biraz değişiyor. Ağ tarayıcınız Google hesabınıza bağlı ise yaptığınız işlemler hem yerel bilgisayarınızdaki Chrome tarafından hem de Google tarafından buluta kaydedilir. Google hesap ayarlarına girerek tüm geçmişinizin kontrolünü elinizde tutabilirsiniz.
Şarj kablosu deyip geçmeyin, bilgisayarınız hackerların eline geçmiş olabilir
Korumada üst nokta: Tor ve Tails
Bunların dışında çok daha ciddi bir korumaya ihtiyaç duyuyorsanız bir VPN gibi çalışan Tor tarayıcısına geçin. Tor, tarayıcınızı dünya genelindeki farklı sunucular arasında gezdirerek, etkinlik geçmişinizin sizinle ilişkilendirilmesini oldukça zorlaştırır.
Korunma noktasında daha ileri gitmek isterseniz Tails OS işiniz görecektir. Tor tarayıcısı etrafında oluşturulan bir USB ile çalıştırabileceğiniz bir işletim sistemi. Mantığı tüm sistem için bir incognito modu oluşturmak üzerine kurulmuş.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
