ABD ve Rusya arasında seçimlere müdahale gerilimi Joe Biden’ın başkan seçilmesi sonrası yaptırımlarla devam ediyor. ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC), son başkanlık seçimlerini Rusya adına etkilemeye çalışan 16 kuruluş ve 16 kişiye karşı kapsamlı bir operasyon başlattı.
Operasyonun İstihbarat Topluluğu’nun (IC) “2020 ABD seçimlerine yönelik dış tehditlerin değerlendirilmesi raporunu takip etmesi dikkati çekti. IC’nin değerlendirmesi, Rusya da dahil olmak üzere yabancı aktörlerin ABD seçimlerini etkileme veya seçimlere müdahale etme ve halkın seçim sürecine güvenini baltalamaya yönelik çabaları kapsıyor.
Rusyayla ilgili iddialara göre Moskova yönetimi ABD seçmenlerini üstü kapalı bir şekilde etkilemek, seçim süreçleri ve seçimlerde görev yapan kurumlar hakkında yanlış bilgi yaymak için hükümet yetkilileri, medya kuruluşları ve şirketlerden oluşan bir sistem kurdu.
Bakan Janet L. Yellen yaptırımları, “Hazine Bakanlığı ABD seçim sürecine müdahale etmeye veya ABD demokrasisini yıkmaya çalışan Rus liderleri, yetkilileri, istihbarat servislerini ve vekillerini hedef alacak. Bu, tipik Rus karalayıcılığına karşı yeni bir ABD operasyonunun başlangıcıdır.” şeklinde değerlendirdi.
Hazine Bakanlığı’nın yayımladığı basın bildirisine göre çok sayıda Rus yetkilinin, milletvekilinin ve istihbarat teşkilatının son ABD seçimlerine müdahale etmek için nasıl koordine edildiği ortaya çıktı.
Bildiride şu ifadeler yer aldı: “Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yolunu açtığı özel sektördeki ve kamudaki yolsuzluklar, Rusya’nın 2020 ABD başkanlık seçimlerini baltalama girişimlerini artırmak ve Rusya’ya dezenformasyon faaliyetlerinde inandırıcılık sağlamak için yasadışı iş bağlantılarını kullanan bir tür “sırdaş ağını” büyüttü. Bu ağın üyeleri arasında, Rusya Başkanlık İdaresi’nin Genelkurmay Başkanı Birinci Yardımcısı Alexei Gromov da var. Gromov, Kremlin’in 2020 ABD seçim sürecini itibarsızlaştırarak ülkedeki gerginlikleri artırmaya çalışan medya araçlarını kullanmasına öncülük ediyor. Bunun sonucu olarak Hazine Bakanlığı Gromov’un 2020 ABD seçimlerine müdahale ettiğini tespit etti.”
Kolay Erişim
HEDEFTE RUS DEZENFORMASYON KURULUŞLARI VAR
FSB, GRU ve SVR gibi Rus istihbarat Servisleri Rusya’nın öncülük ettiği dezenformasyonun çevrimiçi ortamda yayılmasında kritik rol oynuyor. FSB, GRU ve SVR, Batılı kitleye hitap etmek için Rus kimliğini gizleyen bir web siteleri ağı işletiyor.
Rus istihbarat servisleri tarafından kontrol edilen medya kuruluşları, ABD’deki ihtilaflı konulara odaklanıyor, seçimdeki adayları aşağılıyor ve onlar hakkında yanıltıcı bilgiler yayıyor. GRU ve FSB ilk olarak 2016 yılında ortaya çıktı. FSB doğrudan dezenformasyon kuruluşlarını yönetiyor.
FSB’DEN EMİR ALAN SOUTHFRONT SEÇİMLERDE HİLE İDDİALARINI KÖRÜKLEDİ
Örneğin SouthFront, FSB’den emir alan Rusya merkezli bir dezenformasyon portalı. Ordu hayranlarına, gazilere ve komplo teorisyenlerine hitap etmeye çalışırken, Rus istihbaratı ile olan bağlantılarını gizlemek oldukça büyük çaba sarf ediyor. 2020 ABD başkanlık seçimlerinin ardından SouthFront, seçimlerde hilelere ilişkin iddiaları yayımladı.
KIRIM MERKEZLİ BİR DİĞER DEZENFORMASYON KURULUŞU: NEWSFRONT
NewsFront ise insan haklarını savunan bir haber sitesinin güvenilirliğini baltalamak adına yayınlar yapan ve FSB ajanları ile birlikte çalışan Kırım merkezli bir dezenformasyon ve propaganda kuruluşu. NewsFront ayrıca, Rus dezenformasyon sitelerinin sorumsuz habercilik anlayışlarının daha net bir şekilde ortaya çıktığı Kovid-19 aşısı hakkında dezenformasyon yaymak için de kullanıldı.
Stratejik Kültür Vakfı (SCF) ise SVR’nin yönettiği ve Rusya Dışişleri Bakanlığı ile yakından bağlantılı Rusya merkezli online bir dergi. SCF’nin, 2020 ABD başkanlık seçimlerinde yer alan yetkililerle ilgili yalan ve asılsız haberler yaptığı biliniyor. Yayınlarında komplo teorisyenlerine geniş yer ayıran dergi, Rusya bağlantılarını gizlemeye çalışarak okuyucular gözünde itibarlarını yükseltiyorlar.
Inforos ise kendisini bir haber ajansı olarak adlandıran ancak öncelikle GRU’nun Ana İstihbarat Bilgi Merkezi (GRITs) tarafından yönetilen bir yayın kuruluşu. GRITs Rusya’nın, siber casusluk eylemleri, etki operasyonları ve saldırgan siber operasyonlar yürüten askeri gücüne bağlı bir birim olarak faaliyet yürütüyor.
Inforos “InfoRos, OOO” ve “IA InfoRos.” olmak üzere iki kuruluş altında faaliyet gösteriyorlar. Inforos’un, sahte komplo teorilerini ve GRU yetkililerinin desteklediği dezenformasyonu yaymak için sözde bağımsız web siteleri de dahil olmak üzere bir ağ kullandığı biliniyor. Daha önce GRU’da görev yapan Denis Tyurin Inforos’ta liderlik rolü üstlenmiş durumda.
Hazine Bakanlığı, SouthFront ve Stratejik Kültür Vakfı’nın, 2020 ABD seçimlerinde dış müdahalede bulunduklarını tespit etti. SouthFront’un FSB adına hareket ettiği de tespit edildi. Hazine ayrıca, InfoRos, OOO, IA InfoRos ve Tyurin’in GRU adına hareket ettiğini belirledi.
YEVGENIY PRIGOZHIN’IN AFRİKA’DAKİ AĞI DA HAZİNENİN HEDEFİNDE
2018’de Yevgeniy Prigozhin’in, 2016 cumhurbaşkanlığı seçimlerine müdahale etmek için Rus trol çiftliği İnternet araştırma Ajansı’nın (IRA) Rus finansörü olduğu tespit edildi.
Rus uyruklu Alexander Malkevich ve şirketi Ulusal Değerleri Koruma Vakfı (FZNC), Prigozhin’in küresel etki operasyonlarına 2019’dan bu yaNa yardım ediyor. Daha önce 2018’de Prigozhin tarafından finanse edilen bir başka etki kuruluşu Usareally’yi yönlendirdiği tespit edilen Malkevich, Prigozhin’in dezenformasyon operasyonlarını desteklemeye devam etti. Malkevich FZNC web sitesini yönetiyor.
Malkevich’in ayrıa Prigozhin adına mesaj yaymak için FZNC web sitesini diğer Prigozhin operatörleriyle birlikte kullandığı tespit edildi. Prigozhin, küresel dezenformasyon ağına finansal destek sağlama noktasından ABD seçim sürecini karalamak için içerik üretme noktasına kadar geldi. Malkevich ve FZNC’in Prigozhin’in küresel etki operasyonlarını desteklediği tespit edildi. FZNC’nin de Malkevich tarafından idare edildiği tespit edildi.
Özgür araştırma ve Uluslararası İşbirliği Derneği (AFRIC), Uluslararası Anticrisis Merkezi ve Rus uyruklu Petr Byschkov, Yulia Afanasyeva ve Taras Pribyshin, Prigozhin’in Afrika ve Avrupa’daki karalama operasyonlarına destek verdiği belirlendi.
AFRIC, Zimbabve, Madagaskar, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Güney Afrika ve Mozambik’teki seçimlere müdahale için sponsor olmak da dahil olmak üzere Prigozhin’in Afrika’daki nüfuz operasyonları için bir cephe şirketi olarak görev yaptı. Kendisini Afrika liderliğindeki bir girişim olarak göstermesine rağmen, AFRIC, genellikle dezenformasyon noktasında Rusya’nın tercih ettiği mesajları yaymaya hizmet ediyor.
Online dezenformasyon ülkeler arası güç mücadelesinin bir parçası haline geldi
AFRIC, Prigozhin’in ajanları tarafından kontrol edilen sahte düşünce kuruluşu FZNC ve uluslararası Anticrisis Merkezi de dahil olmak üzere Prigozhin ağının diğer unsurlarıyla koordineli olarak çalışıyor. Byschkov, Prigozhin’in çıkarlarını desteklemek için Afrika siyasetini manipüle etme noktasında stratejiler geliştirmekle görevli bir siyasi danışman ekibi olan “Afrika Arka Ofisi”ni yönetiyor.
“Afrika Arka Ofisi”nin bir çalışanı olan Afanasyeva, AFRIC ve uluslararası Anticrisis Merkezi’ni yönetti. Pribyshin, 2019’dan bu yana IRA için Prigozhin’in bölgedeki hedeflerini destekleme noktasında Afrika’da etki operasyonları yürüttü. AFRIC, Uluslararası Anticrisis Merkezi, Byschkov, Afanasyeva ve Pribyshin, Prigozhin’in operasyonlarındaki rolleri tespit edildi.
PRIGOZHIN’IN YAPTIRIMLARDAN KAÇINMA GİRİŞİMLERİ DE YAPTIRIMA TABİ OLACAK
Ek olarak, Prigozhin, ABD yaptırımlarından kaçınmak ve sahip olduğu kuruluşları gizlemek için karmaşık bir paravan şirket ağı kullanıyor. 2019’da, Rusya merkezli iki şirket olan Trans Logistik, ve Yunidzhet Prigozhin’e uçak parçaları tedarik eden gizli bir acente olarak görev yaptı.
Artem Stepanov Yunidzhet’in Genel Müdür yardımcısı. Maria Zueva da Yunidzhet’in Genel Müdürü. Yunidzhet’in bilinen son sahibi Kirill Shcherbakov ve bu kişi aynı zamanda Yunidzhet ile yakın bağları olan Alkon şirketinin de sahibi.
Hazine Bakanlığı ayrıca Trans Logistik ve Yunidzhet’in Prigozhin’i desteklediğini tespit etti. Bakanlığa göre Stepanov, Zueva ve Shcherbakov’un da Yunidzhet adına hareket ediyor.
YAPTIRIM LİSTESİNDE IRA DESTEKÇİLERİ DE VAR
Forwarderz olarak da bilinen Pakistan merkezli Second Eye Solution (SES) şirketi, sahte kimlik düzenleme ve bunların satışı konusunda uzmanlaşmış bir topluluk. Aynı zamanda IRA’ya yaptırımlardan kaçınmada ve kimliğini gizlemede yardım ediyor.
SES’in 2012’den bu yana pasaport, ehliyet, banka ekstresi, fatura ve ulusal kimlik belgeleri dahil olmak üzere sahte belgelerin dijital fotoğraflarını temin etme gibi faaliyetlerle iştigal ettiği biliniyor. SES, para transferi şirket hesapları ve sosyal medya web sitesi hesapları da dahil olmak üzere çevrimiçi hesapları doğrulamakta kullanılmak üzere bu sahte belgelerin satışında rol alıyor.
2017’de IRA, SES’ten 15 sahte ABD sürücü belgesi görüntüleri satın aldı. Satın alınan sürücü belgeleri, IRA tarafından açılan çevrimiçi sosyal medya hesapları için destekleyici belgeler olarak kullanıldı.
Pakistan uyruklu Mohsin Raza, Mujtaba Raza, Syed Hasnain, Muhammed Hayat, Syed Raza ve Shahzad Ahmed, sahte kimliklerin ödeme sürecinde yetkili olan kişiler olarak öne çıkıyor. Fresh Air Farm House, Like Wise ve MK Softtech SES için kara para aklamada için kullanılan dört Pakistanlı paravan şirketi.
SES tarafından düzenlenen sahte belgeler, OFAC’ın tespit edebildiklerinin dışında ayrıca yaptırımlardan ve kara para aklama önleme (AML) protokollerinden kaçınma noktasında birçok çevrimiçi hizmette kullanılmakta. SES, sahte belgelerinin sosyal medyada, iş ilanlarında ve ticaret platformlarında kullanılabileceği yönünde reklamlar yapmakta.
OFAC ayrıca SES’in finansal kuruluşlara ve üçüncü taraf kimlik doğrulama hizmetlerine yardımcı olma noktasında müşteri siparişlerini yerine getirmek için kullandığı dijital para birimi adreslerini de tespit ediyor. Bilinen SES dijital para birimi adresleri, 2013’ten Mart 2021’e kadarki süreçte 26 bin 900’den fazla işlem için 2.5 milyon dolardan fazla dijital para birimi aldı.
OFAC SES’in IRA adına hareket ettiğini tespit etti. Mohsin Raza, Mujtaba Raza, Seyed Hasnain, Muhammed Hayat, Syed Raza ve Shahzad Ahmed’in de SES için veya SES adına hareket ettiği tespit edildi. Fresh Air Farm House, Like Wıse ve MK Softtech’in Mohsin Raza ve Mujtaba Raza tarafından sahip olunan veya idare edilen şirketler olduğu biliniyor.
RUS AJANI KONSTANTİN KILIMNIK’E DE HAZİNE YAPTIRIMI
Rus ve Ukrayna kökenli siyasi danışman Konstantin Kilimnik, Rus istihbarat servisleri ajanı olarak bu teşkilatlar adına etki operasyonları düzenleyen tanınmış bir kişi. 2016 ABD başkanlık seçim kampanyası sırasında Kilimnik, Rus istihbarat servislerine sandık ve kampanya stratejisi hakkında hassas bilgiler verdi.
Ayrıca Kilimnik, Rusya’nın değil Ukrayna’nın 2016 ABD başkanlık seçimlerine müdahale ettiği fikrini yaymaya çalıştı. 2018 yılında Kilimnik, kayıt dışı lobicilik faaliyetleri ile adaleti engelleme girişimlerinde bulunmak suçlamasıyla karşılaştı.
Kilimnik ayrıca Ukrayna Eski Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’e yardım etme girişimlerinde bulunmakla da suçlanıyor. Kilimnik’in Yanukoviç’i Ukrayna’da yeniden iktidara getirecek bir planı uygulamaya sokmaya çalıştığı biliniyor.
Kilimnik ayrıca 2020 ABD başkanlık seçimlerinde müdahalede bulunmakla suçlanıyor. Kilimnik’in ayrıca Yanukoviç adına hareket ettiği tespit edildi. Şu anda Rusya’da sürgünde bulunan Yanukoviç’in 2014 yılında Ukrayna egemenliğini ihlal ettiği tespit edildi.
FBI, Kilimnik’in tutuklanmasını sağlayacak bilgiler getirene 250 bin Dolar ödül vereceğini açıklamıştı.
YAPTIRIMLARIN OLASI ETKİLERİ
Yukarıda bahsi geçen yaptırımlarla ABD’de yargılanmaya tabi olan bu kişilerin ve kuruluşların sahip oldukları tüm taşınmazlar bloke edilmiş olup bu kişilerin ve kuruluşların ABD vatandaşları ile iş yapmaları yasaklandı.
Ek olarak, yüzde 50’si bahsi geçen hedeflerin bir veya daha fazlası tarafından sahip olan varlıklar da bloke ediliyor.
Ayrıca, yaptırıma tabi tutulan kuruluşlar ve bireylerle bağlantıları olan veya faaliyetlerde bulunan finansal kurumlar ve diğer kişiler ikincil bir yaptırıma tabi tutulabilir ya da mallarına haciz gelebilir.