Siber güvenlik firması CrowdStrike’ın yazılım güncellemesindeki kritik hata Microsoft’un işletim sistemi Windows’u çalıştıran bilgisayarları ve beraberinde dünya çapında birçok havalimanını felç etti.
Havacılık sektörü için bu kesinti, genellikle kötü hava koşullarında yaşanan türden bir kaos yarattı. Kesinti, havacılık endüstrisinde uzun zamandır göz ardı edilen bir ihmali ortaya çıkardı.
Havaalanlarındaki bilgisayar sistemleri karmaşık bir yapıya sahip. Bu sistemler verimlilik ve kâr için optimize ediliyor. Yolcular için söz konusu sistemin getirisi daha düşük bilet fiyatları. Dezavantajı ise sistemin bir parçasında sorun çıktığı takdirde sektörün durma noktasına gelebilmesi.
ABD’de üç büyük havayolu şirketi Delta, American Airlines ve United uçuşları uzun süre aksadı ve iptaller yaşandı. Aralarında Hong Kong Uluslararası Havalimanı, Hindistan’daki Bengaluru Kempegowda Uluslararası Havalimanı ve Liverpool John Lennon Havalimanı’nın da bulunduğu birçok küresel havalimanı, iptal edilen ve geciken uçuşlar nedeniyle yolcuları çaresiz bıraktı. Uçuş takibi yapılan FlightAware internet sitesinin verilerine göre göre 19 Temmuz öğleden sonra itibariyle dünya genelinde 4.000’den fazla uçuş iptal edildi ve 35.500 uçuş ertelendi.
Microsoft’tan yapılan açıklamada ise “CrowdStrike güncellemesi küresel çapta bir dizi BT sisteminin çökmesine neden oldu. Kurtarma çalışmalarına yardımcı olmak için müşterilerimizi aktif olarak destekliyoruz.” ifadelerine yer verildi.
Kolay Erişim
ABD’DEKİ HAVALANLARI DAHA ÇOK ETKİLENDİ
Delta, American ve United, kendine özgü “hub-and-spoke”modeli nedeniyle diğer havayolu şirketlerine kıyasla daha fazla iptal yaşadığı belirtiliyor.
Embry-Riddle Aeronautical Üniversitesi’nde Hava Trafik Yönetimi programı profesörü ve koordinatörü olan Michael McCormick, hub-and-spoke sisteminin uçuşların yoğun hub havalimanlarından hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesine çok bağımlı olması nedeniyle, havayolu şirketlerinin yolcuların check-in işlemlerini yapmak, uçağa biniş veya gecikmeler konusunda onları bilgilendirmek, bagaj görevlilerini doğru zamanda doğru yere getirmek ve benzeri konularda bir dizi otomatik sisteme güvenmeye başladığını söylüyor. Ancak söz konusu otomasyon bilgisayarlar gerektirdiğiniden bu sistemler belirli bir havalimanında arızalandığında, zincirleme etkilere neden olabiliyor.
Havacılık sektörünün karmaşıklığı bilgisayarların da ötesine geçiyor. Havayolları, yolcuların en sık etkileşime girdiği “markalar” olsa da, havacılık operasyonlarına yardımcı olan pek çok farklı işletme var. Son olayla bu şirketlerin de CrowdStrike’ı kullandığı ortaya çıktı.
DESTEK HİZMETLERİ İLE ZİNCİRLEME ETKİYE SEBEP OLDU
Unifi Aviation, ABD’deki en büyük yer hizmetleri şirketlerinden biri ve havayolu şirketleriyle sözleşme yaparak her türlü havaalanı operasyonunda kapı görevlisi, kabin temizlikçisi ve rampada bagaj taşıyıcısı olarak hizmet veriyor.Şirketin CEOsu Gautam Thakkar, sistemlerinin Cuma sabahı da çöktüğünü ve şirketin örneğin kabin temizlikçilerini nereye gidecekleri konusunda yönlendiremediğini ya da uçuşa binen ve inen yolcular için tekerlekli sandalye hazırlayamadığını söyledi.
Embry-Riddle’da Hava Trafik Yönetimi programı profesörü ve koordinatörü olan Michael McCormick ise kesintinin zincirleme etkilerinin havacılık endüstrisi bilgisayarlarını güncelledikten sonra da günlerce sürebileceğini belirtiyor. Etkilenen havayollarının “uçuş ekipleri, kabin ekipleri, çantaları, uçakları ABD’nin dört bir yanına dağılmış durumda” diyor. Yolcuları planlanan varış noktalarına taşımak için onları doğru yerlere geri getirmenin alacağı zamanın saatlerle değil günlerle ölçülebileceğini ifade ediyor.
