İnternetin gelişmesi dünyada insanların birbirine karşı duyduğu ‘güvene’ dayalı yepyeni bir ekonomi meydana getirdi. Tanımadığınız bir insanı ayağınıza kadar getirip gece yarısı arabasına binerek istediğiniz yere götürmesini sağlayan Uber’den, yine hiç tanımadığınız birine evinizi açarak geceyi geçirmesine imkân sağladığınız Airbnb’ye kadar birçok uygulamanın temelinde güven yatıyor.
Şüphesiz, sayılan şirketlerin bu hizmetleri internetin hayatımıza getirdiği yeni imkânların olumlu tarafı. Sanal dünyada insanların gerçek dünyada olduğundan daha fazla birbirine güvenmesi beraberinde ciddi sonuçlar doğacak istismarları da getiriyor. Dijital hayatın kısmen sağladığı anonimlik ve güven mahremiyet duvarının aşılarak bireysel anlamda bazı sınırların geçilmesinin de yolunu açıyor.
Bireysel anlamda tehlike altında olan unsurların başında e-itibar geliyor. Sanal dünyada farkında olmadan yaptığınız hatalar ‘hayatımızı karartabiliyor.’
Örneğin bir sosyal medya platformunda ya da arkadaşlık sitesinde tanıştığınız bir insana gereğinden fazla ‘güvenmeniz’ başınıza olmadık işler açılmasına sebep olabiliyor. Kişilere internet ortamında olumsuz içerik kaldırma hizmeti sunan E-Koruma sitesi tam burada yardımınıza yetişiyor.
“Skype’da yeni tanıştığı kişinin karşısında soyunan, daha sonra bu görüntülerin kendilerine karşı bir şantaj aracı olarak kullanıldığını anlayan insanlar var. Haftada böyle 10-15 başvurusu alıyoruz” diyor E-Koruma.net kurumsal ilişkiler yöneticisi Esra Topal Akkoyun ve ekliyor: “Bunu profesyonel bir iş olarak yapıyorlar. Hedef kişi hakkında derinlemesine bir araştırma yapıldığını görüyoruz. Facebook, Twitter hesaplarını ele geçiriyorlar ve bunu her yere yayacaklarını söylüyorlar. Facebook arkadaşlarına gönderiyorlar. Video yayınlamadan önce bize başvuruyorlar, biz videonun yayınlandığı platforma başvurup videonun kaldırılmasını sağlayabiliyoruz.”
3 bin dolar fidye isteniyor
Dolandırıcıların şantaj için kullandıkları görüntü kayıtlarını silmek için 3 bin dolar fidye istediğini söyleyen Akkoyun, ödeme yapılsa bile kayıtların ortadan kaldırıldığından emin olunmadığını ekledi.
Peki, böyle bir şey başınıza geldiğinde nasıl hareket etmeniz gerekiyor? Akkoyun bir hukukçudan yardım alınmasının önemli olduğunu dile getiriyor. Müvekkilden alınan vekâletname ile içeriğin kaldırılması için adım atılıyor, eğer sonuç alınamazsa siteye erişim engeli alınıyor. Akkoyun cinsel içeriklerin kaldırılmasında kurumların daha hassas davrandığını 48 saat içinde dahi içeriğin kaldırıldığını ifade ediyor. “Öncelikle içeriği yayınlayan kuruma ihtarname gönderiyoruz. İhtarname sonuçsuz kalırsa, sulh ceza hâkimliklerine başvuruyoruz ve siteye erişim engeli kararı aldırabiliyoruz. Kararın alınması için davacının maddi ve manevi zarar gördüğünün dilekçede hukuki bir dille anlatılması gerekiyor. Bu tür durumlarda mahkeme 24 saat içinde karar veriyor.”
İçerik kaldırma sürecinde önemli bir başka nokta haberin kaldırılması gereken bir haber olup olmadığına karar vermek. Basın özgürlüğü ile kişilik hakları, mahremiyet arasında ince bir çizgi bulunuyor: “Bir haberin basın özgürlüğü kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceğini tespit etmeniz gerekiyor. Maddi manevi olarak zarar veriyor mu onu mahkemeye iyi bir şekilde anlatmak lazım.”
İnternet medyasında çıkan bir haberin kısa süre içerisinde yayılması hukukçuları zorlayan faktörlerden biri. “Kaldırılması istenen içeriğin yayınlandığı her site için ayrı bir başvuru yapılması gerekiyor. Tek bir dilekçede her linki de verebilirsiniz ama hâkimler her bir link için ayrı karar veriyorlar” diyor Akkoyun.
Bir başka sorun da içeriğin Google tarafından indekslenmesi. Bunu sorduğumuz Esra Topal Akkoyun içeriğin yayınlandığı site/sitelerden kaldırıldığında Google’un da başka bir gerekçe istemeden arama motorundan da içeriği kaldırdığını belirtti.
Korsan yayıncılıktan ayda 50 bin lira kazanan adliye memuru
E-koruma.net’in hizmetleri arasında yayınların telif hakkını korumak için yapılan girişimler de yer alıyor. Bir içerik yayınlanmadan önce bunun korsan olarak yayınlanması muhtemel sitelere ulaşarak, müvekkillerinin içeriğini yayınlamaları durumunda değerinin 3 katına kadar tazminat hakkı doğacağı konusunda uyarıda bulunduklarını belirten Akkoyun, bu şekilde telif hakkını korumaya çalıştıklarını söyledi. İlginç bir tecrübesini de paylaşan başarılı yönetici, müvekkillerinden birinin telif hakkına sahip içeriğini yayınlayan bir kişiyi bulduklarında oldukça şaşırtıcı bir sonuçla karşılaştığını kaydetti: “Tazminatın peşine düştüğümüzde, içerikleri yayınlayan sitenin sahibinin Diyarbakır Adliyesi’nde bir çalışan olduğunu ve bu işten aylık kazancının 50 bin liraya kadar çıktığını öğrendik.”
Periscope’da çıplak yayın
Karşılaştıkları ilginç durumlar arasında çeşitli platformlardaki cinsel içerikli yayınların öne çıktığını belirten Akkoyun, kendi iradesiyle bile olsa kişinin çıplak/uygunsuz görüntüsünün kaldırılmasını istediğinde kaldırabileceğini söyledi. “Geçtiğimiz aylarda bir kadın kendisine hap verilerek Periscope’da çıplak şekilde görüntüsünün yayınlandığını ve bu görüntünün başkaları tarafından kaydedilerek İnternette yayınlandığını belirterek şikâyetçi olmak istediğini söyledi. Bu tür durumlarda mahkemelerimiz oldukça hızlı karar veriyor. Mağdurun hap verilmesi ya da isteği dışında böyle bir duruma düşürülmesi de gerekmiyor. İstek ve iradesine rağmen örneğin sonradan pişman olduysa o içeriklerin kaldırılması için müracaatta bulunabilir.
2010 yılından bu yana dijital itibar konusunda hukuki destek veren E-koruma.net müşterilerine 24 saat sosyal medya ve web sitelerini tarayarak kişi ve kurumlar hakkında çıkan olumsuz/yalan haberleri ilgililere bildirerek bir kriz oluşmadan hukuki tedbir almak konusunda destek veriyor.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
