Kurulduğundan bu yana kalıcı değişimlere öncülük eden Amazon’un, bugün rakiplerinin gerisinde kalan fakat bir zamanların efsanevi şirketi Microsoft’un izlediği stratejiye benzer bir iş modeli takip etmesi dikkat çekiyor.
Jeff Bezos’un kurduğu şirket bir yandan ABD medyasında gazete satın alarak kendisinden bahsettirirken, diğer taraftan piyasaya sürdüğü özgün tablet modeli Kindle ile yayıncılık dünyasında yeni bir sayfa açtı. Tüm bu sıradışı işlere rağmen, online ticaret dünyasının en büyük şirketine biraz yakın bir bakış, iş modelinin Microsoft’unkiyle aynı kilometre taşlarından geçtiğini gösteriyor.
İlk özellik olarak piyasada monopol olma özelliğini bu iki dev şirket için doğru olduğunu söyleyebiliriz. Microsoft yazılım dünyası için bir tekel oluştururken, Amazon’un bulut bilişim şirketi AWS de bulut dünyasının sarsılmaz lideri olarak görülüyor. Fiyat kırma konusundaki cesaretiyle bilinen AWS rakipleri tarafından uzun süredir alt edilemiyor. Piyasaya sonradan girmesine rağmen AWS bulut bilişimde liderliğini uzun süre koruyacağa benziyor.
Microsoft’un piyasada tekel olması, yazılım endüstrisinin diğer aktörleri tarafından tehdit olarak algılanıp, Linux’un oluşmasına ve güçlenmesine katkı sağladığı gibi, aynı şekilde AWS’nin rakipleri de açık kaynak kodlu bulut bilişim araçları etrafında toplanıyor. OpenStack adlı ücretsiz ve açık kaynak kodlu bulut bilişim aracı, geçmişte Linux’un Microsot’a yapmaya çalıştığını bugün AWS’ye yapmaya çalışıyor.
1990’ların sonuna kadar Microsoft tüketici piyasasına yönelik ürünlerinin başarısının keyfini sürdü. Windows 98 ve Office 98 şirketin piyasa liderliğini güçlendiren tüketici ürünleriydi. 2000’lerin ortalarından itibaren şirket firmalara yönelik ürünler geliştirmeye başladı. IBM, Oracle ve SAP gibi firmaların pazar paylarını daraltan Active Directory, SQL Server ve SharePoint gibi ürünler piyasaya sürdü. Fakat o zamana kadar ihmal ettiği tüketici piyasasında, Apple çıkardığı iPod ve iPad gibi ürünler Microsoft’un Zune, Windows Phone 7 gibi ürünlerini geride bıraktı. Büyük umutlar bağlanan Xbox ürünü için bugün analistler piyasadan çekilmesi tavsiyesinde bulunuyor.
Bugün Amazon da Microsoft’un izlediği fakat başarısız olduğu yolu takip ediyor. Tüm ürün piyasalarında en iyi olmaya çalışmak oldukça ihtiraslı bir hedef. Ürün çeşitliliği gittikçe artıyor ve şirketin rekabet gücü giderek azalıyor. Firmalara yönelik ürünlere ve bulut bilişime yöneldi. Fakat Kindle dünya çapında bir başarı elde edemedi. Microsoft’un 90’larda yaptığı gibi, Amazon da bugün mevcut ürün yelpazesine odaklanmak yerine, yeni ürün ve servisler geliştirmeye daha fazla kaynak ayırıyor.
Her iki şirket de dünyanın sayılı beyinlerini istihdam ediyor. Pazarlama konusunda ise Amazon’un Microsoft’dan öğreneceği birçok şey var. Microsoft’un sihirli pazarlama stratejisi Zune gibi kaliteli olmayan bir ürünü bile, en çarpıcı innovasyon olarak sunabiliyordu. Microsoft’un pazarlama konusunda bilişim konferanslarını kullanması ve sunduğu eğitim programları şüphesiz etkili olmuştur. Amazon da aynı yolu izleyerek, iş dünyasında çekici hale gelmeye başlayan AWS sertifikası vermeye başladı.
Tabi başka bir ortak özellik olarak, iki şirketin de Seattle’da bulunduğunu belirtmek gerek.
Amazon’un Microsoft ile bu kadar ortak özelliği bulunmasının ilerleyen yıllarda benzer zorluklarla yüzleşeceği tahminini yapmak yanlış olmaz.
