12 Mayıs 2017 itibariyle etkinliğini hissettiren “Wannacry” fidye yazılımı (ransomware) ya da kendi içerisinde daha karışık özellikleri barındıran siber saldırı küresel bir sorunun tekrar gündeme taşınmasına sebep olmuştur. Siber saldırıların beklenmedik travması, hissettirmediği boyutlarıyla nasıl küresel bir soruna dönüştüğünü gözler önüne serdi.
Başta Çin, Hindistan ve Rusya olmak üzere; ABD’den İngiltere’ye kritik altyapıları da sarsan geniş etki 104 ülkede etkisini şimdiden göstermeye başladı. 2010 yazında, 500 kilobyte genişliğindeki Stuxnet de hedef aldığı İran’da 15’den fazla büyük merkezi etkisi altına alırken genişlediği alan dünyanın birçok ülkesinde sorunlara neden oldu ve Stuxnet hala aktif. Wannacry gibi geniş etkili saldırıların aktif kalması da uzun bir süre dahilinde mümkün.
Etki alanını beklenmedik şekilde genişletebilen bu türden saldırılar Britanya örneğinde olduğu gibi sağlık ve güvenlik sistemini derinden etkileyebilmekte. Kritik altyapıların bağlı olduğu siber alan her düzeyde ülkeler adına tehlike sinyallerini benzer saldırılarla gözler önüne sermişti. Daha önce değerlendirdiğim devletler adına siber ittifakların yönü tam da burada devreye giriyor. Özellikle konvansiyonel, nükleer silahların ortaya çıkışında harcanan emek ve zaman bu sistemleri yöneten altyapıları daha da önemli hale getiriyor. Devletlerin samimiyetleri “Wannacry” gibi yazılımların azmini ya da ortaya çıkışını engelleyebilir.
Wannacry saldırısının başladığı süre itibariyle devletlerin siber alandaki sorunlara ilişkin şikayetleri kısa sürede bir hayli kabarmış durumda. Dikkat edilesi noktalardan birisi de saldırılar sonrası yaşanan zararlara ilişkin devletlerin yapabildiği tek şeyin uluslararası medyayla paylaşabildikleri ve çaresizlik. Britanya gibi birçok ülkede, başta sağlık sistemleri olmak üzere yazılımın verdiği zarar bu fidye yazılımın talep ettiği maddi büyüklükle de daha karmaşık bir hal alıyor. Farklı fiyat aralıklarıyla talep edilen bilgi iadesi özellikle Avrupa ülkeleri ve Rusya’da başdöndürücü boyutlara iki gün içerisinde ulaşmış durumda.
Europol’ün siber suçlarla mücadele birimi European Cybercrime Centre, özel şirketlerle soruna ilişkin ciddi bir iş birliğine gidildiğini açıklaması ise uluslararası ilişkilerde siber saldırıların devletler arasında hala bir hassasiyet oluşturmadığını ortaya koyuyor. Theresa May’in saldırılar sonrasında kapalı kapılar ardından yürüttüğü düzey yine bu konudaki samimiyetsizliğin bir sonucu. Britanya’da kısa süreli de olsa ciddi bir kaosa dönüşen süreç devletlerin bu konuda zincirleme bir etkide olduğunu ispatlamıştır.
Ekonomi Bakanları ve Merkez Bankaları yöneticilerinin bir araya geldiği İtalya’daki toplantılar farkındalığın saldırı sonrasında aktive edildiğini de açık ve net bir şekilde göstermektedir. Özel güvenlik şirketlerinin siber saldırıları etkisinin çok daha farklı boyutlarıyla Microsoft işletim sistemleri üzerinde etkili olmaya devam edeceği vurgusu önemli bir parantezdir. Bu konuda birçok uzmanın dünyanın gördüğü en etkili fidye yazılımı tespiti bu durumu desteklemektedir.
Saldırıların oluşturulduğu iki gün itibariyle 1.5 milyon bilgisayarın etkilendiği düşünülecek olursa gelecek haftalarda etki alanının genişleyeceği beklenilebilir. Özellikle finansal şirketlerin ciddi bir tehlike altında olduğunun ayrıca altını çizmek gerek. Bu konuda ciddi bir girişimi başlatması gereken ülkelerin başında ise Rusya gelmekte. Rusya İçişleri Bakanlığı’nın da bu saldırılardan önemli bir şekilde etkilendiği göz önüne alınırsa gerek maddi, gerekse siyasal anlamda bir takım sorunlar yaşanabilir. Rusya’nın bu konudaki sessizliğinin de dikkatle izlenmesi gerekiyor.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
[wysija_form id=”2″]
