Dünyanın en önemli istihbarat teşkilatlarından biri olan ABD’nin Ulusal Güvenlik Ajansı (National Security Agency-NSA) geçtiğimiz yıllarda siber alan üzerinden düzenlediği dinleme/gözetleme faaliyetleri ile gündeme gelse de geçmişi yüz yıl öncesine dayanan sinyal operasyonları konusunda uzmanlığı ile tanınıyor.

Geçtiğimiz günlerde Rusya’nın Amerikan Başkanlık seçimlerine siber operasyonlar ile müdahalede bulunmasında etkin rol oynayan Internet Research Agency‘ye (IRA) yapılan saldırının istihbaratının da NSA’den geldiği açıklanmıştı.

Peki NSA’i bugünlere getiren süreçte neler yaşandı? 

Ağustos 1917’de yani ABD’nin dünya savaşına henüz girdiği günlerde, Amerikan ordusu bünyesinde ‘Askeri İstihbarat Birimi-8’ veya kısa adıyla -İngiliz istihbarat teşkilatlarına yönelik çok net bir referansla- MI8 kurulmuştur. Birimin temel amacı Alman ordusunun telgraflarda kullandığı şifreleri çözmektir.

Savaş yıllarında New York’da Kara Oda (Black Chamber) adı verilen binada görevini yerine getiren birimin, sinyal kırma operasyonlarındaki başarısından dolayı savaş sonrasında yetkileri genişletilmiştir.

New York’taki binada Code Compilation Company (CCC) -Almanya’da 1980’lerde kurulan hacker topluluğu Chaos Computer Club ile bir ilgisi olmasa gerek- tabela şirketi adı altında örtülü operasyonlar yöneten MI8’in ilerleyen yıllarda önemli başarılarından bir tanesi, Western Union şirketi aracılığıyla ülkeye gelen tüm telegraflara erişim sağlaması konusunda şirketi ikna etmesi olarak kabul edilmektedir. Sonraki yıllarda NSA’in teknoloji şirketleri ile olan yakınlığı devam etmiştir. Bu durumun kamouyu tarafından bilinen örneklerinden bir tanesi 2015 yılında ortaya çıkmıştı.

MI8 için işlerin her zaman yolunda olmadığı zamanlar da oldu. ‘Beyefendiler birbirlerinin posta kutusuna bakmaz.’ sözüyle hafızalarda yer edinen ABD Dışişleri Bakanı Henry Stimson prensip olarak Black Chamber’ın yaptığı işe karşı olduğundan birimi kapatma kararı verdi. Sinyal istihbaratına duyulan ihtiyacın İkinci Dünya Savaşı ile tekrar yükselmesi üzerine gerçekler prensiplerin bir kez daha önüne geçti ve İngilizlerle birlikte Amerika’da Alman ve Japon ordularının iletişimini izlemekle görevlendirilen Signal Security Agency (SSA) kuruldu.

Truman, NSA’yı kurdu

Teknolojinin gelişimiyle birlikte SSA önce Army Security Agency daha sonra da Armed Forces Security Agency adını alıp genişledi ve sonunda Başkan Truman, ordu ve istihbarat teşkilatlarının hepsine birden hizmet etmesi gereken (multiservice) bir şifre kırma birimi kurma ihtiyacını görerek 1952 yılında NSA’i kurdu.

Soğuk Savaş boyunca NSA dünyanın çeşitli yerlerinde -bunlardan bir tanesi de Anadolu’nun Sovyetlere en yakın kara parçası olan Sinop’tur- devasa antenlerin bulunduğu dinleme istasyonları inşa etti. CIA ve Hava Kuvvetleri’nin uçan gereçleri ve donanmanın gönderdiği denizaltılar aracılığıyla toplanan sinyaller ve istasyonlardan gelen veriler NSA havuzunda toplanıyor ve bunlar Doğu Blok’u ülkeleri hakkındaki anlamlı, aksiyon alınabilir istihbarat haline getiriliyordu.

NSA’in dinleme istasyonları arasında belki de en stratejik öneme sahip olanı Moskova’daki Amerikan Büyükelçiliğinin 10. katına yerleştirilmişti. Mikrodalga alıcıları bulunan 10. katta gerçekte ne olduğunu büyükelçilikte çalışan diplomatların bile sadece bir kısmı biliyordu. ABD’nin devlet başkanlarını dinleme alışkanlığının o senelerde geliştiği söylenebilir.

Çünkü ’10.kattaki’ alıcılar sayesinde Moskova sokaklarında limuzinleri ile dolaşan Sovyet liderlerini hatta devlet Başkanı Leonid Brejnev’i dahi dinledikleri ortaya çıktı. Brejnev NSA için dinledikleri dünya liderlerinden sadece biriydi ve son olmayacaktı. Yaklaşık 30 yıl sonra Snowden belgelerinin ortaya çıkardığına göre, NSA’in yıllar içerisinde dinlediği siyasiler arasına Almanya Şansölyesi Angela Merkel de dahil olacaktı.

ABD’nin 10. kattaki faaliyetlerinden KGB’nin şüphelenmemesi olanaksızdı. Çift kutuplu dünyada rakip süper gücün diplomatik temsilciliğinin gözetim altında tutulması beklenen bir durumdu. Fakat Rusların şüphesi 10. kat üzerinde yoğunlaşıyordu.

Ruslara karşı “bırak yansın” resti

20 Ocak 1978 gecesi NSA direktörü Bobby Ray Inman Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Warren Christopher’dan gelen bir telefonla uyandı. Moskova’daki büyükelçilikte yangın çıktığını, duruma müdahale etmek isteyen Rus yangın söndürme ekibinin 10. kata girmeden yangını durduramayacağını söylediğini aktardı ve Inman’dan ne yapılması gerektiği konusunda fikrini sordu. Inman’ın cevabı NSA’in ve 10. kat operasyonunun önemini ortaya koyan bir netliğe sahipti: ‘Bırakın yansın’. Yangın daha sonra 10. kata kimse girmeden kontrol altına alındı.

Rusların Amerikan büyükelçiliğinin 10. katıyla ilgili şüphelerinde haklı olduğu, binadan gelen sinyalleri keşfetmeleri ile ortaya çıktı. KGB boş durmayacak istihbarata karşı koyma faaliyetleri kapsamında sinyal bozma işlemi başlatacaktı. Bununla da yetinmeyerek kendi sinyallerine binaya göndererek dinlemeye çalışacaklardı. Sinyal istihbaratında NSA’in gerisinde kalan KGB yine de Moskova’daki büyükelçilikten kritik bilgileri çalmada başarılı oldu.

Ruslar ‘Gunman’ yerleştirmiş

NSA’in konuyu araştırmakla görevlendirdiği ajanı Charles Gandy, binada bulunan 16 IBM yazıcısının içerisine yerleştirilmiş ‘Gunman’ adı verilen bir gereç buldu. 16 yazıcının hepsi üst düzey diplomatların sekreterleri tarafından kullanılıyordu ve günümüzdeki ‘keyloggerlar’ gibi tuş darbelerini kaydedip başka bir merkeze aktarıyordu. Gandy araştırmasının sonunda tuş darbelerinin büyükelçilik binasının karşısındaki kiliseye gönderildiğini keşfetti. Soruşturma sonucunda çekici bir Rus ajanın büyükelçiliğin güvenlik görevlilerinden birine yaklaşarak kendisini içeri almaya ikna ettiği ortaya çıktı.

*Günümüz siber çatışmalarına ışık tutacak bu iki anekdot da Fred Kaplan’ın Dark Territory kitabında yayınlanmıştır.

Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz