BM’de Açık Uçlu Çalışma Grubu (OEWG) ve Devlet Uzmanları Grubu (GGE) adı altında iki farklı grupta siber alanda devlet sorumluluğu, siber saldırıların uluslararası hukuktaki yeri ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Fakat siber alanda devlet destekli saldırıların arkasında olduğu sıklıkla iddia edilen Rusya ve Çin bu tür düzenlemeleri diplomatik müdahaleler ile yavaşlatmakla eleştiriliyor.
Geçtiğimiz ay AB ile Brezilya’nın siber alanın düzenlenmesiyle ilgili yaptıkları toplantı ve iş birliğini geliştirme yönündeki istekleri gelişmekte olan siber diplomaside yeni bir kutup oluşmaya başladığına dair yorumlara neden oldu.
alınolan uluslararası siber güvenlik konusundaki ilerlemeleri sekteye uğrattığı üzerinde durulmuş ve Brezilya ve AB’nin siber alanda koordinasyon halinde çalışmasının sinyalleri verilmişti.
Her ne kadar Brezilya ve AB’nin küresel arenada ki olaylara karşı yaklaşımları farklı olmasına rağmen gerçekleştirilen toplantılar neticesinde iki taraflı etkileşimler ile siber alanda stratejik bir ortaklık geliştirilmesine katkı sağlamıştır.
Geçtiğimiz on yıl içinde Brezilya ve AB arasındaki dijital ekonomi ve ticaret konularındaki mevcut işbirliğini derinleştirmiş ve siber suç ve güvenlik gibi konularda da çalışmalara başlamıştı. 2010 yılından itibaren Brezilya ve AB arasında ortak dijital altyapı projeleri geliştirmek, veri koruma düzenlemelerini uyumlu hale getirmek ve 5G, IoT ve yapay zeka alanında ortak araştırma çalışmalarının yürütülmesi için kurulan Bilgi Toplumu ve Dijital Ekonomi Diyalog Forumu da çalışmalarını sürdürüyor.
İki aktörün bilişim ve iletişim teknolojileri alanındaki iş birliği Avrupa Dış İlişkiler Servisi ve Brezilya Dışişleri Bakanlığı tarafından AB-Brezilya Siber Diyalogu’nun oluşturulmasıyla kurumsal bir çerçeve kazandırılarak derinleştirilmişti. Bu bağlamda 2017 yılında gerçekleştirilen ilk Siber Diyalog forumu iki aktör için siber alanda uluslararası barış ve güvenlik konularında yeni bir pencere açmıştı.
Kasım 2019’da Brezilya – AB İstişareleri toplantısında her iki aktörde siber alanda çatışmayı önlemek ve siber güvenlik alanındaki işbirliğini güçlendirmeye yönelik sinyaller verilmiştir. Buna müteakip Şubat ayında yapılan ikinci toplantıda taraflar siber güvenlik tehditleri karşısında kapasite geliştirme ve güven artırıcı önlemler hakkında bilgi alışverişinde bulunmuştur. Diğer yandan her iki tarafta ilerleyen dönemlerde Açık Uçlu Çalışma Grubu (OEWG) ve Devlet Uzmanları Grubu’nun (GGE) çalışmalarındaki önemli başlıklar olan “siber alanda çatışmaların önlemesi, işbirliği ve istikrar için küresel bir anlayışın geliştirilmesi” konusunda işbirliği yapmayı taahhüt etmiştir.
AB VE BREZİLYA’NIN BEKLENTİLERİ AYRIŞIYOR MU?
Ancak her iki aktörün siber güvenlik ortaklığından beklentilerini incelediğimizde, geçmişte her iki tarafın siber normlar oluşturmak için tercih ettikleri yaklaşımların farklı olduğu görülüyor. AB ülkeleri kapasite geliştirme ve mevcut normların uygulanması gerektiğini savunurken Brezilya tarafı ise siber alanın militarizasyonunu önlemek için orta ve uzun vadede yasal olarak bağlayıcı araçların gerekliliğini tercih etmiştir.
Şubat ayında yapılan Açık Uçlu Çalışma Grubu’nun (OEWG) ikinci toplantısında her iki tarafta uluslararası hukukun siber alan için de geçerli olduğu konusunda mutabık kalmış ve siber alanda istikrarın sağlanmasında Açık Uçlu Çalışma Grubu (OEWG) ve Devlet Uzmanları Grubu’nun (GGE) tamamlayıcılığının öneminin altını çizmişti.
Brezilya ve AB’nin uzlaştığı noktalardan ikincisi, her iki taraf da BM müzakerelerine yönelik isteklerin sınırlarına dikkat çekiyor. Buna göre üzerinde anlaşmaya varılmış olan normları açıklığa kavuşturmak ve gelecekteki müzakereler için kurumsal bir ortam önermekle sınırlı kalması önerileri öne çıkıyor.
Üçüncü olarak ise, her iki taraf da akademi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları gibi aktörlerin normların geliştirilmesi ve uygulanması konusunda bilgilendirileceğini vurguluyor.
Gelişen Brezilya-AB Siber Diyaloğu, Temmuz ve Ağustos 2020’de yapılacak olan Açık Uçlu Çalışma Grubu (OEWG) ve Devlet Uzmanları Grubu (GGE) toplantılarından önce siber güvenlik sorunlarına yönelik sorumlu devlet davranışlarının geliştirilmesine yardımcı olabilir. Mevcut jeopolitik iklimde, tehditlerin daha da artması öngörülebileceğinden siber alanda istikrarın sağlanabilmesinin aktörler arasındaki istek ve iş birliğine bağlı olduğu görülüyor.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
