ABD’nin Çinli teknoloji devi Huawei’e ve şirketin finans müdürü aleyhine açtığı davanın tam kalbinde Hong Kong merkezli bir şirket yer alıyor.

ABD’li yetkililer, dev telekomünikasyon donanımı üreticisinin, söz konusu firmayı 2007 ile 2014 yılları arasında Amerika’nın İran’a yönelik ekonomik yaptırımlarını aşmak için kullandığını iddia ediyordu. Huawei, şirketi 2007’de sattığını belirterek suçlamaları reddediyordu.

Reuters ise Huawei ile Skycom Tech Co Ltd şirketi arasında Brezilya’da, gizli bağlantıları ortaya çıkardı. Reuters’ın bu ifşası, teknoloji devine ve aynı zamanda kurucusunun kızı olan şirketin finans müdürü Meng Wanzhou’ya karşı açılan davada ABD’nin elini güçlendireceğe benziyor. Brezilya’nın Sao Paulo eyaletinde kayıtlı olan kurumsal belgeler,  Huawei ve Skycom’un ilişkilerinin, Huawei’nin 2007’de Skycom’daki hisselerini elinden çıkardıktan sonraki beş yıl boyunca da devam ettiğini ortaya koyuyor.

Brezilya ve Hong Kong’da kayıtlı kurumsal belgelere göre,  Huawei’in diğer iki üst düzey yöneticisinin de 2007’nin sonlarına kadar, Skycom ile yakın bağları bulunmaktaydı. Ken Hu ve Guo Ping adlı her iki yönetici, hâlihazırda Huawei’in başkan yardımcılığını yapmakta. Ayrıca dönüşümlü olarak şirket başkanı olarak hizmet vermekteler. Şu anda Guo şirketin genel başkanlığını yapıyor.

Dava, Amerika’nın Çin ile genişleyen soğuk savaşında bir cephe olan Huawei’nin gücünü kontrol altına almak adına Washington’un yürüttüğü çok yönlü, küresel kampanyanın bir parçası. Amerika Birleşik Devletleri, 5G olarak bilinen yeni nesil mobil telekomünikasyon sistemlerinde Huawei ekipmanlarını kullanmamaları için müttefiklere lobi faaliyetleri yürütüyor. Washington, Çin’in bu teknolojiyi kritik altyapıya saldırmak ve istihbarat paylaşımını tehlikeye atmak için kullanabileceğini düşünüyor. Huawei ve Çin ise bu iddiaları şiddetle reddediyor.

ŞİRKET İLE İLİŞKİMİZ BİTTİ DEMİŞLERDİ

Huawei ile Skycom arasında olduğu iddia edilen ilişki, yüksek öneme sahip davanın tam merkezinde yer almakta. İddianamede, Huawei’in Skycom’u kontrolü altında tuttuğu ve İran’da ambargolu bir ABD bilgisayar ekipmanı elde etmek suretiyle Amerikan yaptırımlarını ihlal etmek üzere söz konusu şirketi kullandığı iddia ediliyor.

Huawei ve Meng, Huawei’in bir zamanlar Skycom’a sahip olmakla birlikte, şirketin daha sonraki süreçte mesafeli bir iş ortağı haline geldiğini iddia ediyorlar. Bununla birlikte, davaya ilişkin yakın tarihli bir mahkeme dosyasında, Meng’in avukatlarının Huawei’in “Skycom üzerinde belli düzeyde kontrol uyguladığını” kabul ettiği belirtiliyor.

TEK BAĞLANTI İRAN ÜZERİNDEN DEĞİL, BREZİLYA DA VAR

Reuters’ın yeni ortaya çıkarttığı bilgiler ise Huawei’in Skycom üzerindeki denetiminin Amerikalı savcılarının iddia ettiğinden daha fazla olduğunu ileri sürüyor. Kurumsal  belgelere göre Skycom’un sahibi olduğu bir şirketi yalnızca savcıların ‘tek yönetici’ olarak tespit ettiği Meng’in değil, iki ilave Huawei yöneticisinin yönettiğini gösteriyor. Kayıtlar ayrıca, Huawei’nin Skycom üzerindeki kontrolünün sadece İran’a değil Brezilya’ya uzandığını ve Çinli teknoloji devinin şirketin hisselerinin tamamını sattığını iddia ettikten çok sonra da yaptırım ihlallerinin devam ettiğini gösteriyor.

Şimdiye kadar, Skycom’un yalnızca İran’daki ticari faaliyetleri kamuoyunun dikkatini çekmişti. Ancak Sao Paulo’da kayıtlı şirket belgeleri, Skycom’un 2002 ve 2012 yılları arasında Brezilya’da da az bilinen bir varlığının olduğunu gösteriyor.

Belgeler, Hu’nun  o zamanlar yönetici olduğu Skycom’un  Huawei Brezilya’da küçük bir hisse satın aldığı Mayıs 2002’de Sao Paulo’da olduğunu gösteriyor. Hu’nun LinkedIn profilinde, o sıralarda Huawei’nin Latin Amerika bölgesinin başkanı olduğu da belirtiliyor.

Hu daha sonra Brezilya’dan ayrılıyor ancak Skycom ile başka bir şekilde bağlantısı devam ediyor. Hong Kong şirket kayıtları, 2007 yılında Hu ve Guo’nun Skycom’un sahibi olduğu Huawei iştiraki Hua Ying Management Co Ltd’nin müdürleri olduklarını gösteriyor. Hua Ying, o yıl Skycom’daki hisselerini başka bir şirkete devretmiş. Meng ise o sırada Hua Ying’in kurumsal sekreteri olarak zikredilmişti.

HİSSE SATIŞI GÖSTERMELİK

ABD’de devam eden davada Amerikalı yetkililer tarafından kayıt altına alınan belgeler, hisse devrini sahte bir işlem olarak tanımlamakta ve Huawei’in Skycom’u “resmi olmayan bir yan kuruluş” olarak kontrol etmeye devam ettiğini iddia etmekte.

Hu, Guo ve Meng halihazırda Hong Kong şirket sicil kayıtlarında Hua Ying’in üç yöneticisi zikrediliyor. Hu Houkun olarak da bilinen Hu ve Guo’nun isimleri ABD’de devam eden davada geçmiyor. Zira, bu isimlerin Skycom ile bağlantıları ve Brezilya’daki faaliyetleri daha önce rapor edilmemişti. Huawei’in 2007’deki sözde hisse satışından sonra da devam eden İran’daki Skycom ile olan yakın bağlantıları daha önce Reuters tarafından belgelenmişti. Sao Paulo şirket sicil kayıtlarında yer alan Brezilya belgeleri, Huawei ve Skycom’un da Brezilya’da beş yıl daha yakın bağlantıda kalmaya devam ettiğini gösteriyor.

Örneğin, Temmuz 2008’de, Huawei Brezilya’nın o zamanki iki hissedarı olan Skycom ve Huawei Tech Investment Co Ltd.’nin her biri kendilerini Huawei Brezilya’da temsil etmesi için aynı Çinli kişiyi atadı. Belgeler ayrıca, o sırada her iki hissedar şirketin yönetim kurullarında görev yapan Meng’in atamalara izin verdiğini gösteriyor.