Bahar ayları içerisinde kendisini küresel internet ağından çıkarma denemesi yapacağı iddia edilen Rusya’nın kendi internet ağını yani Runet’i kurmak için harekete geçtiği ortaya çıktı.
Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma, ülkede bağımsız yeni bir internet ağı oluşturulmasını öngören yasa tasarısını onayladı. Duma üyeleri, Rusya’ya yönelik herhangi bir siber saldırı ya da tüm dünyada kullanılan internetin ülkede fişinin çekilmesi halinde “hazırlıklı olacaklarını” söylüyor.
Rus Interfax Ajansı’nın haberine göre, Moskova’nın internet üzerindeki özerkliğini korumak ve yabancıların müdahalesini engellemek için parlamentoya getirilen yasa tasarısı, Duma’da 68’e karşı 307 oyla kabul edildi.
Rusya’nın Müdahelesi Kolay Olacak
Tasarının kanunlaşması için önce parlamentonun üst kanadı olan Federasyon Konseyi, sonra da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından da onaylanması gerekiyor. Önümüzdeki günlerde Federasyon Konseyi’ne gelmesi beklenen tasarı, onaylandığı takdirde 1 Kasım 2019’da yürürlüğe girecek.
Runet adı verilecek olan ülke içindeki bağımsız internet sistemine Rus yönetiminin ve devletin doğrudan müdahalesi daha kolay olacak. Rusya’nın ulusal telekom izleme örgütü Roskomnadzor’un izleyeceği Runet’teki bilgi akışı, trafik ve müşterilerin bilgisi, internet sağlayıcıları üzerinden paylaşılacak. Böylece Rus internet kullanıcılarının bilgilerinin ülke içinde kalması hedefleniyor.
2017’de, Rusya’da 2020 itibarıyla internet trafiğinin sadece ülke içinden yönlendirilmesine karar verilmişti. “Terörle mücadele adımı” olarak duyurulan yasa tasarısı, insan hakları kuruluşları tarafından eleştiriliyor.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
Moskova’nın “küresel internet ağından bir süreliğine” test amaçlı ayrılacağı haberleri Rusya’nın internet ağından ayrılmasının ne tür sonuçları olabileceğine yönelik tartışmaları alevlendirdi.
Dünyanın internet altyapısının merkezi bir otoritesi bulunmamakta. Yani, çalışmaya devam etmesinin sağlanması için insanların birbirine güvenmesi gerekiyor. Sonuç olarak, dünyayı birbirine bağlayan denizaltı kablolarının, uyduların ve diğer teknolojilerin küresel patchwork’ü genellikle bir haritadaki ulusal sınırları göz ardı ediyor.
Çevrimiçi kalmak için birçok ülke, kendi sınırları ve kontrolleri dışındaki ekipmanlara güvenmek zorunda. Wired.com yerel basında yer alıp uluslararası basında da son zamanlarda bahsi geçen konuyu değerlendirdi.
Ulus-devletler periyodik olarak internetin kendilerine düşen payı üzerinde daha fazla otorite kurmaya çalışmakta, bu da kesintilere neden olabilmekte.
Örneğin geçen ay, Demokratik Kongo Cumhuriyeti hükümeti, tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında internetini kapattı. Yerel basında çıkan haberlere göre, Rusya da kendisini dünyanın geri kalanından ayırıp ayıramayacağını test etmek istiyor.
Ancak Rusya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden çok daha büyük ve daha sofistike bir altyapıya sahip. Rusya’nın interneti kesmesi, istenmeyen sayısız sonuç doğurabilecek zahmetli bir iş olacaktır.
İnternetin gelişimini teşvik eden kâr amacı gütmeyen İnternet Topluluğu’nun (Internet Society) CEO’su Andrew Sullivan, gelişmeyi şu sözlerle yorumluyor: “Şimdiye dek gördüğümüz, dirençli bir internet altyapısı kurduğunuzda, interneti kapatmanın düşünülenden daha zor olacağı yönündedir.”
Test Yakında Olacak
Yerel haberlere göre, Rusya’nın interneti kesme deneyi, Aralık 2018’de parlamentoya sunulan yasa tasarısının kapsamında yer alıyor ve test ile Rusya’nın dijital dünya ile bağlantısının kesilmesi durumunda internet altyapısı olan Runet’in nasıl işlediğinin görülmesi amaçlanıyor.
Yönetmelik, Rus internet servis sağlayıcılarının dünyanın geri kalanıyla bağlantıyı kesmek ve Rusya’nın telekomünikasyon ve medya düzenleyicisi Roskomnadzor tarafından yönetilen internet değişim noktaları aracılığıyla internet trafiğini yeniden yönlendirmek için teknik araçlara sahip olmasını zorunlu kılacak.
Söylentilere göre resmi bir tarih belirlenmemiş ve yeni düzenleme henüz geçmemiş olsa da Rusya, Runet’in bağımsızlığını 1 Nisan’a kadar test etmek istiyor. Roskomnadzor ise yorum yapmaktan şimdilik kaçınıyor.
Rusya’nın Amacı Net Değil
İnternet ilk olarak ABD’de ortaya çıktı ve şimdilerde ABD’li şirketler bunu güçlendiren altyapının önemli bir bölümünü kontrol etmekte. Rusya’nın Runet üzerinde daha fazla özerklik kazanmak istiyor olması muhtemel, ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, siber savaş yeteneklerini artırmaya ya da vatandaşlarına sunulan çevrimiçi bilgileri daha fazla sansürlemeye çalışıyor da olabilir. Amaçları belirsiz olsa da, Rusya’nın yıllardır daha fazla internet bağımsızlığı için hazırlandığı aşikâr.
Rusya’nın internet ağından ayrılma önerisi 2014 yılına uzanıyor.
Süreç oldukça zor işliyor. New York Üniversitesi’nden Profesör Nicole Starosielski bu girişimi şöyle değerlendiriyor: “Kısaca, Rusya’nın iki şey yapması gerekecek: Rusların erişmek istedikleri içeriğin gerçekten ülkede bulunmasını sağlamak ve dolaşım ile veri alışverişinin yurt içinde gerçekleşebilmesini sağlamak.”
Rusya yakın zamanda her ikisini de denedi. 2014 yılında, Rus vatandaşları hakkında kişisel veri toplayan şirketlerin bu verileri ülke içinde kalmasını gerektiren bir yasa çıkardı. (Yasaya uymayan LinkedIn gibi siteler engellendi.) Ülkenin, alternatif İnternet Alan Adı Sistemini geliştirerek internet trafiğine tek başına erişip trafiği tek başına yönlendirebileceği belirtiliyor.
Rusya ne kadar hazırlıklı olursa olsun, dünyanın geri kalanından uzaklaşmaya çalışması durumunda öngörülemeyen hususların ortaya çıkacağına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. İnternet servis sağlayıcılarının sınırlarının dışındaki her bir altyapıya ne kadar bağımlı olduklarını tam olarak bilmeleri zor. Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde bilgisayar ağı üzerine çalışan Profesör Paul Barford, “Protokol kümesinin tüm seviyelerindeki karmaşıklık nedeniyle, bir yerlerde yıkıcı hatalar olabilir” diyor.
Birçok Web Sitesi Çalışmayacak
Bankacılık, hastane veya havacılık işletmelerinin bağlanamaması gibi bir felaket gerçekleşmese bile birçok web sitesi muhtemelen çalışmayı bırakacaktır. Web sayfalarının çoğu, işlev görmek için dünyanın farklı yerlerinde bulunabilecek olan birden fazla sunucuya dayanır.
Mesela, bir haber sitesi, tümü Rusya dışında bulunan bir Amazon Web Servisleri bulut sunucusuna, Google izleme yazılımına ve Facebook yorum eklentisine bağlı olabilir. “Tubes: İnternetin Merkezine Yolculuk”un yazarı Andrew Blum, “Her web sayfası 1000 farklı şeyden oluşur. Rusya’da bir web sitesi işletiyorsanız, her şeyin nereden geldiğini hesaplamak zorundasınız, ”diyor.
Sullivan ise şu ifadeleri kullanıyor: “Peki ya diğerleri? Rusya’nın küresel internete erişimini kesmesinden Amerika Birleşik Devletleri etkilenmeyebilirken söz konusu deneme, diğer ülkeler için sorunlara neden olabilir. Bu durum sadece onları etkilemez”
Rusya tamamen özerk bir internet kurmaya çalışırken, yerine daha zayıf bir şey oluşturuyormuş gibi görünüyor. Küresel internet çok iyi çalışıyor çünkü trafiğin akması için çok fazla yol var – bilgilerin varış yerine ulaşmasını tamamen engellemek zor.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
Seçim hacklemesi ile gündeme gelen Rusya’nın ülkedeki internetin güvenliğini test etmek adına dünyanın geri kalanıyla bağlantısını koparmayı test edeceği ortaya çıktı.
Rusya bu testi, 2018 yılında geçen bir yasa tasarısı kapsamında gerçekleştirecek.
Aralık 2018’de parlamentoya sunulan yasa tasarısı kapsamında, Rusya’nın dijital dünya ile bağlantısının kesilmesi takdirinde internet altyapısı olan Runet’in nasıl işlediğinin görülmesi amaçlanıyor.
Bu deneyin sonuçlarına göre Dijital Ekonomi Ulusal Programı adı verilen yasa tasarısı ile ilgili geri dönüşler elde edilecek, tasarıda değişiklik yapılabilecek.
Deneyin ne zaman gerçekleştirileceği bilinmiyor; ancak yasa tasarısıyla ilgili olarak son değişikliklerin yapılmasının öngörüldüğü 1 Nisan’dan önce hayata geçirileceği düşünülüyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, ABD Başkanı Donald Trump’a hediye ettiği futbol topu, bu topa dinleme cihazı yerleştirilmiş olabileceğine yönelik komplo teorilerini tetikledi. Hatta Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham konuyla ilgili bir twit atarak, “Topun Beyaz Saray’a girmesine asla izin vermem” dedi.
Gelişmeler ise komplo teorilerinin çok da yabana atılmayacak cinsten olduğunu kanıtladı aslında. Nitekim top üzerindeki işaretler yakınlardaki telefonlara iletimde bulunan ince antenli bir çipin bulunduğunu ortaya koyuyordu. Ancak çip bir casusluk aletinden ziyade Adidas markalı topun reklam özelliği.
Putin’in topu Trump’a teslim ettiği Helsinki’deki basın toplantısından elde edilen fotoğraflar, topun yakın saha iletişimini (NFC) işaret eden bir logo taşıdığını gösteriyordu. Adidas’ın internet sitesine göre üretim esnasında topun, WiFi sinyali işaretine benzeyen logonun altında kalan iç kısmına NFC çipi yerleştirilmiş. Çip, taraftarların mobil cihazlarını topa yakınlaştırarak oyuncu videolarına, yarışmalara ve diğer içeriklere erişebilmelerini sağlıyor. Söz konusu özelliğe sahip toplar, Adidas’ın web sitesinde 165 dolara satılıyordu.
ADİDAS SESSİZ!
Adidas, çipin bir Rus siber saldırısında taşıyıcı olarak kullanılıp kullanılamayacağı yönündeki iddialar hakkında yorum yapmamayı tercih ederken bu tür topların ya da çiplerin herhangi bir güvenlik zaafiyetine sahip olduğuna dair güçlü kanıtlar bulunmuyor. Adidas’ın web sitesindeki ürün açıklamasında çipin modifiye edilemeyeceği şu ifade ile belirtiliyor: “Şifreli parametrelerin silinmesi ya da yeniden yazılması mümkün değil.”
Top üzerindeki logo, çipin varlığına işaret etse de fotoğraflardan çipin kaldırıldığı, yerine gerçek bir casusluk tertibatı konulup konulmadığı hatta topun kendisinin Adidas’ın söz konusu modeline benzetilmek suretiyle üretilip üretilmediğini anlamak mümkün görünmüyor.
Teoride, böylesi etiketler bir telefonu hacklemek üzere programlanabiliyor. 2015’te Forbes dergisi bir mühendisin yakınlardaki bir Android telefona bir linke tıklamaya yönelik istek göndermek için NFC çipi kullandığını yazmıştı. Haberde linke tıklanması halinde telefona cihazı ele geçirecek bir zararlı dosya yükleneceği belirtiliyordu.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
ABD Başkanı Donald Trump, ABD istihbarat servislerinin Rusya’nın 2016 Başkanlık seçimlerine müdahale ettiğine dair ulaştıkları sonucu kabul ettiğini ilan etti.
Trump, Pazartesi günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yaptığı açıklamada, Rusya’nın böyle bir müdahalede bulunması için bir neden görmediğini belirtmişti. Trump’ın bu açıklamaları sadece Demokrat Parti değil Cumhuriyetçi Parti içinde de tepkilere neden olmuştu.
ABD Başkanı, Salı günü yaptığı açıklamadaysa bu konuşması sırasında hata yaptığını, Rusya’nın seçimlere müdahale etmemesi için bir neden görmediğini söylemek istediğini belirtti. ABD’nin istihbarat servislerine “güven ve desteğinin” tam olduğunu söyleyen Trump, ABD’deki seçim sürecinin güvenliği için güçlü bir şekilde harekete geçeceğini söyledi.
Bununla birlikte ABD Başkanı, müdahalenin seçim sonuçları üzerinde bir etkisi olmadığını da ekledi.
Trump, 2016 seçimlerini Demokrat rakibi Hillary Clinton’a karşı kazanmıştı.
ABD Başkanı, gazetecilerin Putin’i müdahale nedeniyle kınayıp kınamayacağına dair sorusuna ise yanıt vermedi.
Pazartesi günkü açıklamada, Rusya’nın 2016 ABD Başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddialarının gündeme gelmesi üzerine Putin, “Daha önce de söylediğim gibi Rusya, ABD’nin içişlerine hiçbir zaman müdahale etmedi ve hiçbir zaman müdahale etmeyecek” açıklaması yapmıştı.
Seçimleri Trump’ın kazanmasını isteyip istemediğine ilişkin bir soruya Putin, “Evet, istedim, çünkü ABD ve Rusya ilişkilerini normalleştirmekten bahsediyordu” yanıtını verdi.
Siber Bülten abone listesine kaydolmak için formu doldurunuz
